Tìm hiểu về thuốc trị mụn để lấy lại làn da mịn màng!

Cùng với thói quen làm sạch da mỗi ngày, sử dụng thuốc trị mụn đúng cách theo hướng dẫn của bác sĩ sẽ giúp bạn đẩy nhanh quá trình lấy lại làn da mịn màng.

Nếu bạn đã thử nhiều thuốc trị mụn nhưng hiệu quả chưa rõ ràng hay thậm chí còn nặng hơn, bạn sẽ cần đến sự giúp đỡ từ bác sĩ da liễu. Nhìn chung, những thuốc điều trị mụn sẽ có tác dụng sau:

• Kiểm soát mụn
• Tránh sẹo và những tổn thương khác đến làn da bạn
• Làm mờ đi những vết sẹo để lại do mụn

Thuốc trị mụn hiệu quả nhờ việc giảm sản sinh dầu, đẩy nhanh sự tái sinh tế bào, chống lại sự nhiễm khuẩn hay giảm viêm, cuối cùng là ngăn ngừa hình thành sẹo. Đa số các thuốc trị mụn sẽ không cho bạn thấy được kết quả chỉ sau 4 hay 8 tuần, mà thậm chí còn khiến da bạn xấu hơn trước khi hiệu quả thực sự xảy ra. Bạn sẽ cần nhiều tháng hay nhiều năm để loại bỏ mụn hoàn toàn.

Thuốc điều trị mụn sẽ được bác sĩ kê đơn phụ thuộc vào tuổi tác, loại mụn và mức độ nặng của mụn, đồng thời còn tùy vào việc bạn có sẵn sàng tuân thủ điều trị hay không nữa. Ví dụ, bạn cần rửa mặt và bôi thuốc hai lần một ngày trong vài tuần. Thông thường những thuốc bôi hay thuốc viên đều được sử dụng kết hợp để tăng hiệu quả. Phụ nữ mang thai không được sử dụng thuốc điều trị mụn dạng uống.

Bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ về nguy cơ cũng như lợi ích mà thuốc mang lại, hay các biện pháp điều trị mụn khác. Trước khi quyết định sử dụng các liệu pháp điều trị mụn, hãy luôn tìm hiểu thật kỹ để tránh gây hại cho làn da nhé!

Thuốc bôi trị mụn

Các loại thuốc bôi trị mụn thường gặp:

• Retinoid: Những thuốc này thường được sản xuất dưới dạng kem bôi, gel hay dung dịch. Thuốc retinoid có nguồn gốc từ vitamin A và bao gồm tretinoin (Avita, Retin-A, thuốc khác), adapalene (Differin) và tazarotene (Tazorac, Avage).

Bạn sẽ bôi thuốc vào buổi tối, bắt đầu từ 3 lần 1 tuần đến dùng hàng ngày khi da bạn đã quen dần với thuốc. Thuốc có tác dụng ngăn ngừa sự bịt kín của các lỗ chân lông.

• Kháng sinh: Thuốc kháng sinh có tác dụng tiêu diệt những vi khuẩn trên da và giảm sự đỏ da. Trong vài tháng đầu điều trị, bạn sẽ sử dụng cả hai thuốc retinoid và kháng sinh, với kháng sinh dùng vào buổi sáng và retinoid vào buổi tối. Kháng sinh thường được kết hợp với benzoyl peroxide để giảm sự đề kháng kháng sinh của vi khuẩn. Ví dụ như clindamycin kết hợp với benzoyl peroxide gồm Benzaclin, Duac, Acanya và erythromycin với benzoyl peroxide với thuốc Benzamycin.

Kháng sinh bôi đơn độc không được khuyến cáo điều trị mụn. Vì thế, bạn không nên tự ý bôi kháng sinh lên mụn nhé.

• Axit salicylic và axit azelaic: Axit azelaic là một axit tự nhiên có trong ngũ cốc nguyên hạt và các sản phẩm động vật. Các axit trên có tác dụng kháng khuẩn. Kem bôi chứa 20% axit azelaic sẽ có hiệu quả tương đương với nhiều biện pháp điều trị mụn can thiệp khác khi bạn bôi 2 lần 1 ngày trong ít nhất 4 tuần. Thậm chí axit trên còn hiệu quả hơn khi bạn dùng kết hợp với erythromycin.

Phụ nữ mang thai và cho con bú có thể sử dụng được thuốc này như Azelex, Finacea. Tác dụng không mong muốn ghi nhận được của thuốc gồm thay đổi màu da và kích thích da nhẹ. Axit salicylic có thể ngăn ngừa sự bịt kín các lỗ chân lông và được sản xuất dưới dạng sữa rửa mặt hay kem dưỡng. Tuy nhiên, nghiên cứu về tính hiệu quả của axit trên còn nhiều hạn chế.

• Dapsone. Dapsone (Aczone) 5% là dạng gel bôi 2 lần mỗi ngày, được khuyến cáo cho những mụn bị viêm, đặc biệt là mụn trên phụ nữ trưởng thành. Tác dụng phụ của thuốc gồm đỏ da và khô da.

Bằng chứng ủng hộ việc sử dụng kẽm, sulfur, nicotinamide, resorcinol, sulfacetamide sodium hay aluminum chloride dạng kem bôi để điều trị mụn không rõ ràng.

Thuốc uống trị mụn

• Kháng sinh: Đối với tình trạng mụn từ trung bình đến nặng, bạn có thể cần phải uống kháng sinh để giảm vi khuẩn và kháng viêm. Thông thường lựa chọn đầu tay để trị mụn là kháng sinh nhóm tetracycline như minocycline hay doxycycline hoặc nhóm macrolide.

Kháng sinh đường uống nên được sử dụng trong thời gian ngắn thôi để tránh sự đề kháng kháng sinh. Bên cạnh đó, kháng sinh có thể gây tác dung phụ như đau dạ dày và chóng mặt. Những thuốc này cũng có thể khiến da bạn tăng nhạy cảm với ánh nắng.

• Thuốc tránh thai kết hợp dạng viên: Đây là những thuốc kết hợp hormone estrogen và progestin (Ortho Tri-Cyclen, Yaz, thuốc khác). Bạn có thể không thấy được lợi ích của việc điều trị này trong vài tháng đầu, vì thế sử dụng kết hợp thuốc này với những thuốc khác có thể giúp bạn đạt hiệu quả nhanh hơn.

Tác dụng phụ thường gặp của thuốc này gồm tăng cân, căng vú và buồn nôn. Một biến chứng nghiêm trọng có thể xảy ra là tăng nguy cơ hình thành cục máu đông.

• Thuốc Anti-androgen: Thuộc loại thuốc này là spironolactone (Aldactone) có thể được dùng trên phụ nữ và các bạn gái nếu nếu thuốc kháng sinh uống không thấy hiệu quả. Thuốc có tác dụng ức chế tác động của hormone androgen lên tuyến bã nhờn. Tác dụng phụ có thể gặp gồm căng vú và đau bụng kinh.

• Isotretinoin: Gồm các thuốc Amnesteem, Claravis, Sotret là một thuốc có tác dụng mạnh với những người có mụn nghiêm trọng và không đáp ứng với các thuốc điều trị khác.

Isotretinoin viên uống khá hiệu quả. Tuy nhiên, vì những tác dụng phụ của thuốc mà bác sĩ cần phải xem xét từng cá nhân cụ thể trước khi quyết định điều trị. Tác dụng phụ bạn có thể gặp khi dùng thuốc gồm viêm loét đại tràng, tăng nguy cơ trầm cảm và tự tử, khuyết tật thai nhi nghiêm trọng. Vì thế, bạn nên cẩn trọng khi dùng thuốc này.

Làm sao tăng hiệu quả trị mụn?

Bên cạnh việc sử dụng thuốc trị mụn, bạn cũng cần kết hợp với những liệu pháp khác và điều chỉnh thói quen sống để tăng cường hiệu quả trị mụn.

1. Áp dụng liệu pháp điều trị mụn

Những liệu pháp điều trị này có thể được đề nghị ở một số trường hợp mụn đặc biệt, có thể đơn độc hay kết hợp với thuốc khác.

• Liệu pháp laser: Nhiều liệu pháp điều trị dựa vào ánh sáng như laser đã được đề xuất và ghi nhận một vài thành công. Tuy nhiên, cần có nhiều nghiên cứu sâu hơn để xác định biện pháp, nguồn và liều lượng ánh sáng an toàn và hiệu quả trong điều trị mụn.

• Mặt nạ hóa học: Tiến trình này được sử dụng nhiều lần với các chất hóa học như axit salicylic, axit glycolic và axit retinoic. Sự cải thiện của da không kéo dài lâu nên liệu pháp này cần được sử dụng thường xuyên.

• Hút mụn đầu trắng và đầu đen: Bác sĩ có thể sử dụng dụng cụ đặc biệt và nhẹ nhàng lấy đi các mụn đầu trắng và đầu đen trên da không thể rửa sạch với các thuốc bôi khác. Tuy nhiên, biện pháp này có thể để lại sẹo.

• Tiêm steroid: Tổn thương da dạng u mụn nhỏ có thể điều trị bằng cách tiêm steroid trực tiếp vào tổn thương. Liệu pháp này cho sự cải thiện nhanh chóng và giảm đau, song có thể làm mỏng vùng da điều trị.

2. Thay đổi lối sống hàng ngày

Bạn có thể phòng ngừa hay kiểm soát các dạng mụn nhẹ với những thuốc mua được ngoài thị trường mà không cần phải đi khám, cùng với những biện pháp chăm sóc da như:

• Rửa mặt với nước rửa nhẹ dịu: Bạn có thể rửa mặt 2 lần/1 ngày với xà phòng dịu nhẹ và nước ấm. Nếu bạn thường mọc mụn ở vùng quanh chân tóc, bạn nên gội đầu hằng ngày. Bạn cũng nên nhẹ nhàng hơn khi cạo râu ở những vùng da có mụn.

• Tránh dùng các sản phẩm dễ gây kích ứng da: Ví dụ như các sản phẩm tẩy da chết, mặt nạ và làm se khít da. Những sản phẩm trên có thể gây kích ứng da và làm mụn phát triển trầm trọng hơn.

• Dùng sản phẩm trị mụn kiềm dầu và kích thích tái tạo da: Bạn có thể tìm các sản phẩm chứa thành phần hoạt hóa như benzoyl peroxide, hay có thể chứa salicylic axit, glycolic axit hay alpha hydroxyl axit, có thể kiểm soát mụn vừa và nặng. Bạn có thể cần vài tuần để thấy được hiệu quả điều trị. Những thuốc này không cần phải được bác sĩ kê đơn, tuy nhiên có thể gây những tác dụng phụ như đỏ da, khô da và tróc vảy, nhưng thường cải thiện sau tháng đầu sử dụng.

• Tránh các chất kích thích da: Bạn không nên dùng mỹ phẩm chứa dầu, kem chống nắng, keo tóc hay kem che khuyết điểm. Bạn nên dùng những sản phẩm làm từ nước hay ngăn ngừa mụn.

• Bảo vệ da khỏi ánh nắng mặt trời: Đối với một số người, ánh mặt trời có thể làm mụn phát triển nặng hơn. Bên cạnh đó, một số thuốc điều trị mụn còn khiến da bạn tăng nhạy cảm với ánh nắng. Bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ để quyết định sử dụng thuốc hợp lý. Nếu bạn đang dùng các thuốc trị mụn như vậy, bạn nên tránh ánh nắng mặt trời càng nhiều càng tốt. Thường xuyên dùng sản phẩm tạo ẩm không gây mụn cho da, kem chống nắng.

• Tránh chà xát hay tạo áp lực lên da: Bạn nên bảo vệ vùng da dễ bị mụn khỏi việc tiếp xúc với điện thoại, mũ bảo hiểm, cổ áo…

• Tránh chạm hay nặn mụn ở vùng da bị tổn thương: Khi làm như thế bạn có thể kích thích mụn mọc nhiều hơn hay thậm chí gây nhiễm trùng và để lại sẹo.

• Tắm sau khi hoạt động mạnh: Dầu và mồ hôi trên da có thể khiến da bị bít tắc lỗ chân lông gây nên mụn.

3. Sử dụng dược phẩm thay thế 

Những dược phẩm thay thế khác mà bạn có thể dùng để điều trị mụn bao gồm dầu cá, nấm men bia, men vi sinh, viên kẽm và tinh dầu trị mụn. Tuy nhiên, cần nhiều nghiên cứu hơn để xác định tính hiệu quả và độ an toàn lâu dài khi sử dụng những dược phẩm trên. Bạn có thể hỏi ý kiến bác sĩ về ưu và khuyết điểm của các loại dược phẩm trước khi điều trị.

Mụn và sẹo có thể gây lo âu và căng thẳng cho các bạn. Vì căng thẳng có thể gây nhiều mụn hơn nên bạn cần thư giãn bằng cách thiền, tập yoga hay massage. Để đạt được hiệu quả khi điều trị mụn, bạn cần kiên nhẫn, lựa chọn thuốc điều trị phù hợp với mình, đồng thời bạn cần có lối sống lành mạnh, giảm thiểu căng thẳng và ngủ đủ giấc nhé.

Bạn có thể quan tâm đến chủ đề: